Upacara Adat Siraman
Salah satunggalipun
adat tata cara pengantenan inggih menika siraman calon penganten. Saderengipun
acara siraman calon penganten putri, sadinten saderengipun ingingkang gadhah
damel sampun pados toya sumber pitu, sumber pitu utawi tuk pitu wau saged wujud
sendhang utawi sumur, dados sanes toya kali ingingkang boten suci amargi sampun
reget.
Sasampunipun
calon penganten putri dipun busanani busana siraman, rambut dipun ore, dipun
kanthi mijil saking kamar busana, sungkem caos bekti luwih dhisik kaliyan sepuh
piniji ( putri ) ingingkang lenggahipun sampun dipun tata saderengipun sampun
dipun tata, jejer-jejer. Urutan ingingkang pungkasan piyambak dados lenggahipun
ibu lan ramanipun calon penganten putri. Sasampunipun sungkem pangabekti, calon
penganten putri tumuli dikanthi dening
rama lan ibunipun manjing papan siraman. Calon penganten putri dipun lenggahaken
ing papan siraman ingingkang sampun cinasampunak. Rama lan ibunipun lajeng
nampa toya sumber pitu saking paraga ingingkang piniji, salajengipun toya
sumber pitu kacampuraken ing jambangan ingingkang badhe dipun agem siraman. Sasampunipun
toya dipun campur, dhukun penganten ngandani para sepuh putri ingkang piniji baka
siji nyirami calon penganten pungkasanipun rama lan ibunipun.
Rampung
siraman nuli nindakaken acara pecah pamor. Caranipun, kendhi pratala isi toya
dicurake dening ramanipun kagem wudhu tumrap calon penganten putri ingingkang
muslim, dene sanesipun cekap kagem raup nganti toyane telas. Menawi kendi sampun
kothong, lajeng dipun cepeng sareng-sareng dening rama lan ibunipun, kendhi dipun
tibakaken utawi dibanting kaliyan ngucap :”Aku ora mecah kendhi, nanging mecah
pamore anakku”. Sasampunipun kendi pecah, calon penganten putri lajeng dipun anduki
lan dipun bopong mlebet kamar proboyoso dening rama lan ibunipun, pepindhane
kados dipun gendong kanthi kebak rasa tresna asih.
Ringkesan Wacan Siraman
·
Siraman inggih menika salah setunggalipun prosesi (
upacara adat ) ingkang gadhahi tujuwan ngeresiki reregeting awak lair tuwin
batin .
·
Ingkang dibetahake ing upacara adat Siraman inggih
menika :
1. Toya saking 7 sumber ( 7 tuk ) ingkang
sanes panggenanipun. Angka pitu ing upacara siraman gadhahi makna pitulungan kagem
panguripanipun calon penganten .
2. Toya ingkang
dipun kempalaken wau kedah saking kulawarga ingkang sejahtera.
3. Toyane uga kedah
saking kaluwarga ingkang saged maringi teladan gesang ( keluarga
terhormat ).
·
Paraga inggih
menika tiyang ingkang nyirami penganten ngagem toya siraman mau.
·
Tiyang paraga : 7 pasang
kaluwarga ingingkang isih utuh, 7 pasang kaluwarga ingingkang sejahtera, 7
pasang kaluwarga ingingkang sampun tuwa ( sampun pernah nikahake anakke ), 7
pasang kaluwarga ingingkang isa maringi teladan urip .
·
Kendi pratala inggih
menika wadah toya siraman .
·
Nalika kendi pratala dipecah kaliyan tiyang tuwane
penganten, tiyang tuwa penganten mau ngomong “Aku ora mecah kendi iki ,ananging
mecah pamore anakku supados dadi pribadi ingkang utama”.
·
Ruang probosuyasa inggih
menika ruang rias penganten putri supados dadi ayu sasampunipun upacara siraman
dipun pungkasi.
Kembar Mayang
Kembar
mayang biyasanipun dipun bekta ing adicara “ Temu Nganten “ ing ngajeng lawang
omah penganten putri. Kembang mayang menika dipun bekta kaliyan sepasang praja utawi
remaja wadon lan sepasang praja putra ingkang isih jejaka lan perawan. Kembar
mayang ingkang dipun bekta kaliyan pihak putri dipun ijoli kaliyan kembar
mayang ingkang dipun bekta kaliyan pihak penganten kakung.
Miturut
tradisi Jawa ingkang sampurna utawi jangkep, kembar mayang inggih menika
karangan sekar utawi kembang saking godhong-godhong wit klapa ( janur ) ingkang
dipun tancepaken ing tanggul klapa. Lan dekorasi kembang mayang menika gadhahi
makna utawi arti ingkang becik.
·
Hiasan ingkang awujud gunung dhuwur lan amba gadhahi
lambang yen penganten kakung kedah jembar kawruh utawi gadhah ilmu pengetahuan ingkang
becik, berpengalaman, lan sabar .
·
Hiasan ingkang wujudipun awujud keris gadhahi arti supados
pasangan penganten kedah ati-ati ing panguripane.
·
Hiasan awujud cemeti utawi cambuk, gadhahi arti
pasangan kedah berpikir positif ingingkang harapane supados uripe bahagia .
·
Hiasan awujud payung ngadhahi arti pasangan kedah
ngelindungi kaluwarganipun piyambak.
·
Hiasan awujud walang gadhahi arti pasangan penganten kedah
tangkas, berpikir cepet, lan mendhet kaputusan ingkang leres kagem keslametan
kaluwargane.
·
Hiasan awujud manuk : pasangan kedah ngadhahi tujuwan
urip ingkang becik .
·
Godhong ringin : pasangan kedah ngelindungi
kaluwargane dhewe lan tiyang sanes .
·
Godhong kruton : ngadhahi arti ngelindungi pasangan
penganten saking roh jahat .
·
Godhong dadap serep : nandakaken pasangan penganten kedah
gadhah pikiran jernih lan tenang ngadhepi masalah kaluwarganipun.
·
Bunga patra manggala : digunakaken kagem hiasan kembar
mayang.
Gambar Kembar Mayang
Tidak ada komentar:
Posting Komentar